[حميد]

روزی بحث علمی جالبی بین یکی از همکاران سفید پوش که کتری بدست قصد اضافه نمودن آب به مبدل آب جوش داشت با دیگر همکار شاغل در یکی از بخشها شکل می گیرد .

همکار دوم ضمن برداشتن یک لیوان آب گرم از ظرف با لحن شوخی می گوید ، این بویلر شما هم که هیچ کاری انجام نمی دهد !!
همکار اول با مهربانی می گوید ، اگر چنین بود شما یک لیوان آب جوش در دست نداشتید . همکار دوم با نگاهی به لیوان خود ضمن تبسم می گوید ، البته عملی انجام شده اما بویلر شما بر اساس علم مکانیک هیچ کاری انجام نداده است . او ادامه می دهد ، تا وقتی شما کتری بدست از یک سوی طبقه فعلی به سوی دیگر آن می روید هیچ کاری انجام نمی دهید ، اما به محض آنکه از طبقه ای به طبقه دیگر بروید یک کار مکانیکی انجام داده اید . به عبارت دیگر تنها حرکت در جهت بردار نیرو ، موجد یک کار مکانیکی است .
در علم ترمودینامیک نیز کمیتهای متناظری برای نیرو و جابجایی اثر آن وجود دارد . برای نیرو ، دما و برای جابجایی اثر آن آنتروپی سیستم تعریف می شود . همانطور که سطح زیر منحنی تغییرات نیرو بر حسب تغییر مکان معرف کار انجام شده است ، سطح زیر منحنی تغییرات دما برحسب آنتروپی در یک فرآیند انتقال گرما معرف مقدار گرمای داده شده یا گرفته شده از سیستم می باشد . بیان همه این حرفها برای این بود که بگویم ، بویلر شما ضمن افزایش دمای آب تا حدود 100 درجه ، مقدار مشخصی گرما به آب منتقل نموده و ضمن افزایش دما و آنتروپی سیستم هیچ کار مکانیکی روی آن صورت نداده است .
همکار اول که تا این لحظه به دقت به صحبتهای دوست خود گوش می داد گفت ، من هم در باره موضوعاتی که در اطرافم رخ می دهد فکر کرده و در صورت لزوم مطالعه می کنم . بیان شما در یک ارزیابی مهندسی از موضوع قابل قبول است اما از نظر علمی فاقد دقت کافی است . من هم وقتی گفتم اگر بویلر کاری انجام نمی داد شما آب جوش نمی داشتید ، منظورم کار در معنای دقیق مکانیکی آن بود . سپس در حالیکه مشغول پر کردن بویلر شد ، ادامه داد : راستش هفته قبل که به اتفاق دوستان به کوه رفته بودیم به هنگام تهیه چای به موضوع جالبی برخورد کردم . مطابق قانون اول ترمودینامیک ….

آیا می توانید مضمون پاسخ همکار اول را حدس بزنید ؟

Topic